Selçuk Üniversitesi'nde geliştirilen yeni bir proje, kanser tedavisinde devrim yaratabilir. Selçuk Üniversitesi araştırmacıları, mevcut kanser ilaçlarının yan etkilerini azaltmayı hedefleyen bir "akıllı ilaç" geliştirme çalışması yürütüyorlar. Bu proje, Avrupa İşbirliği Kuruluşu (COST) ve TÜBİTAK tarafından onay alarak önemli bir başarıya ulaştı. Projenin başında bulunan Prof. Dr. Mustafa Yılmaz, yaklaşık 25 yıldır üzerinde çalıştıkları nano teknoloji tabanlı bir yaklaşım kullandıklarını açıkladı.

Hedefli İlaç Tedavisi

Projenin temel amacı, kanser ilaçlarını doğrudan kanser hücrelerine yönlendirerek sağlıklı hücrelere verilen zararı en aza indirmektir. Bu, mevcut ilaçların yol açtığı ishal, saç dökülmesi ve iştahsızlık gibi yan etkileri önemli ölçüde azaltacaktır. Araştırmacılar, nano boyuttaki molekülleri biyo uyumlu bir polimere bağlayarak, ilacı hedefli bir şekilde taşıyorlar. Bu "nano sepetler", kanser kök hücrelerinin yüzeyindeki reseptörlere bağlanarak hücre içine girer ve orada kontrollü bir şekilde salınır. Bu hedefli salınım, kanser hücresinin yok olmasını sağlar.

Floresans Teknolojisi ile İzleme

İlaç moleküllerine eklenen floresans özelliği, ilacın vücuttaki yolculuğunu izlemeyi mümkün kılıyor. Prof. Dr. Mustafa Yılmaz, bu yöntemi bir GPS sistemine benzeterek, ilacın hangi hücrelere ulaştığını ve etkinliğini gerçek zamanlı olarak gözlemleme imkanı sağladığını vurguladı. Bu sayede, ilacın kanser hücrelerine ulaşma başarısı ve etkinliği kolayca takip edilebilecek ve tedavi süreci optimize edilebilecektir. Floresans sayesinde, konfokal mikroskop altında, ilacın hücre içindeki konumu ve hücrenin ölüm süreci de detaylı bir şekilde incelenebiliyor.

İşbirliği ve Klinik Çalışmalar

Sentez çalışmaları Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü'nde gerçekleştirilirken, biyolojik aktivite ve klinik çalışmalar ise Prof. Dr. Bahadır Öztürk liderliğindeki Tıp Fakültesi ekibi tarafından yürütülecektir. Bu işbirliği, projenin başarıya ulaşması için kritik bir öneme sahiptir. Projenin başarılı olması durumunda, kanser tedavisinde yeni bir çağın başlangıcı olabilir ve milyonlarca insanın hayatını kurtarabilir. Araştırmacılar, bu akıllı ilaç yaklaşımının gelecekte diğer hastalıkların tedavisinde de kullanılabileceğini umuyorlar.